کدام نوع لوله برای سیستم گرمایش از کف مناسب تر است؟

• ارسال شده در ۱۳۹۸ خرداد ۱۱ ساعت ۱۲:۰۶
• توسط علی واعظ بزرگی
• ۶ نظر
• در مطالب عمومی » مطالب آموزشی

کدام نوع لوله برای سیستم گرمایش از کف مناسب تر است؟

انتخاب نوع لوله برای سیستم گرمایش از کف همواره به عنوان یک چالش بزرگ پیش روی سازندگان و مجریان بوده است.

برای سیستم گرمایش از کف می توان از لوله های پنج لایه و یا تک لایه استفاده کرد. حال این سوال مطرح می شود که؛

کدام نوع لوله برای سیستم گرمایش از کف مناسب تر است؟

شاید پاسخ به این پرسش پیچیده به نظر برسد؛ اما می توان با کمی تحقیق و اطلاع از شرایط و کاربری ساختمان به سادگی به این پرسش، پاسخ داد.

ابتدا باید دانست که "سیستم گرمایش از کف چیست؟" که با جستجو در همین وب سایت می توان اطلاعات کافی در این زمینه را به دست آورد. به طور ساده سیستم گرمایش از کف، سیستمی است که به کمک عبور لوله های آب گرم از کف واحد ساختمانی و یا هر نوع ساختمان دیگر، و از طریق روش انتقال حرارت نوع تماسی، اقدام به گرم کردن محیط نمود. در ابتدا باید به این نکته توجه شود که این سیستم با سیستم همرفتی که در دیگر روش های گرم کردن ساختمان استفاده می شود؛ بسیار متفاوت است و در این روش به واسطه تماس با سطح گرم، می توان به دمای مطلوب مورد نظر رسید و نه با گرم کردن هوای داخل ساختمان! قطعا دلیل اصلی عدم موفقیت این سیستم در ایران، عدم درک همین مطلب بوده است و حتی گاها نیز این موضوع موجب نارضایتی مصرف کنندگان گردیده است.

.

.

در سیستم گرمایش از کف می توان از دو نوع لوله استفاده کرد. لوله های پلیمری از نوع پنج لایه PEX-AL-PEX، PEX-AL-PERT و یا PERT-AL-PERT و دیگری لوله های تک لایه نوع PEX-b یا PERT-b. اما این دو نوع لوله چه تفاوتی با یکدیگر دارند و کدامیک برای سیستم گرمایش از کف مناسب ترند؟

.

قبل از پاسخ به این پرسش باید دانست که لوله پنج لایه نوع PEX-AL-PEX می تواند دمای 95 درجه سانتیگراد را در فشار 10 بار تحمل کند؛ این در حالی است که لوله های PERT-AL-PERT دمای 70 درجه سانتیگراد را در فشار 10 بار تحمل می کنند. در مورد لوله های PEX-AL-PERT نیز باید اذعان داشت که ویژگی های این نوع لوله نیز مشابه لوله های PEX-AL-PEX می باشد؛ زیرا که تحمل فشار و دما در لوله های پنج لایه بر عهده لایه داخلی است. همچنین لوله های تک لایه فشار 7 بار در دمای 70 درجه، بیشترین میزان فشار و دمایی است که می توانند تحمل کنند. در ارتباط با میزان فشار وارده به لوله در سیستم گرمایش از کف و دمای آن، دانستن این موضوع خالی از لطف نیست که در این نوع سیستم گرمایشی، دما نمی تواند مقداری فراتر از 45 درجه سانتیگراد داشته باشد و طبیعتا فشار نیز به همین نسبت نمی تواند بالا باشد. هر چند هر سیستم تاسیساتی همواره در خطر بروز حوادث قرار دارد و یک سیستم هیچ گاه به صورت صد در صد در شرایط استاندارد عمل نمی کند.

لوله های پنج لایه به دلیل استفاده از لایه آلومینیوم در بین دو لایه پلیمری، مقاومت بیشتری در برابر فشار دارند؛ اما از طرفی همین مسئله موجب می گردد که ظریب انبساط طولی و حجمی در این نوع لوله ها کاهش پیدا کند. البته لوله های تک لایه (از نوع PEX یا PERT) به دلیل اینکه ضریب انبساط طولی و حجمی بسیار بیشتری نسبت به لوله های پنج لایه دارند؛ می توانند در برابر فشار های وارده مقاومت کنند. این لوله ها پس از تحمل فشار و تغییر شکل و منبسط شدن، می توانند در اثر حرارت به شکل اولیه خود بازگردند و این نکته بسیار مهم کمک می کند تا لوله در برابر یخ زدگی بسیار مقاوم باشد. این بدین معنی است که اگر سیستمی داشته باشیم که امکان یخ زدگی در آن بالا باشد؛ بهرین انتخاب، لوله های تک لایه از نوع PEX یا PERT  است.

اما پرسش فوق صرفا مربوط به لوله هایی است که برای سیستم گرمایش از کف مورد نیاز است. لوله هایی که در سیستم گرمایش از کف مورد استفاده قرار می گیرند قطعا زیر لایه هایی از بتن و کف پوش ساختمان هستند و باید به این نکته توجه کرد که در صورت استفاده از لوله های تک لایه در گرمایش از کف، میزان انبساط این نوع لوله ها نمی تواند از میزان انبساط بتن فراتر رود؛ زیرا که بتن اجازه انبساط به آن نمی دهد. در زمان اجرا، در کنار دیوار ها برای کمک به انبساط بیشتر بتن، از عایق کناره استفاده می شود و این عمل به افزایش حجم بتن تا مقداری در حدود یک سانتیمتر کمک می کند؛ اما همچنان این میزان از تغییر حجم و انبساط، در برابر توانایی منبسط شدنِ لوله های تک لایه قابل قیاس نیست. ضمن آنکه لوله های تک لایه زمانی می توانند به درستی منبسط شوند که فشار وارد به جداره خارجی لوله در تمامی نقاط یکسان باشد.

.

.

بهتر است بدانیم که تعداد زیادی از پروژه های بزرگ دنیا از لوله های تک لایه به جای لوله های پنج لایه استفاده کرده اند. همین موضوع سبب گردیده است که تولید کنندگان انگشت شمار این محصول در ایران، به این موضوع استناد کرده و به این علت، این نوع لوله را گزینه مناسب تری برای سیستم گرمایش از کف بدانند. در ابتدای متن به این نکته اشاره شد که در انتخاب لوله، باید به شرایط و نوع کاربری ساختمان دقت شود. صرفا استناد به این موضوع که پروژه های بزرگ دنیا نظیر فرودگاه بین المللی بانکوک تایلند یا ورزشگاه آلیانز آرنا آلمان در پروژه خود از لوله های تک لایه برای گرمایش از کف استفاده کرده اند؛ نمی تواند دلیل کافی و قانع کننده ای باشد.

.

.

با توضیحاتی که ارائه گردید شاید نتوان گفت که کدام لوله بهتر است. زیرا هر دو نوع از این لوله ها پاسخگوی نیاز سیستم گرمایش از کف هستند. هر دو نوع لوله انتقال حرارت را با کمترین میزان افت فشار انجام داده و ضریب انبساط کافی را دارا هستند. البته به این نکته توجه شود که در این مطلب تنها سیستم گرمایش از کف مورد بررسی قرار گرفته است.

اما تا به اینجا، به این نکته بسیار حائز اهمیت توجه نشده است. نکته ای که شاید یکی از مهم ترین ملاک های انتخاب باشد و هیچ پروژه ای بدون توجه به این نکته انتخابی انجام نمی دهد. این نکته مهم، قیمت است. حال پرسشی دیگر مطرح می شود؛

کدامیک از این نوع لوله ها قیمت مناسب تری دارند؟

اگر لیست قیمت شرکت های تولید کننده لوله های پنج لایه و تک لایه در ایران را با یکدیگر مقایسه نمائید؛ مشاهده می شود که تفاوت نسبتا زیادی بین قیمت لوله های پنج لایه و تک لایه وجود دارد و در کمال تعجب، لوله های پنج لایه ارزان تر از لوله های تک لایه می باشند؛ در حالی که لوله های پنج لایه از دو لایه چسب و یک لایه آلومینیوم (که قیمت بالایی هم دارد) بهره می برند. البته باید به این مسئله توجه کرد که لوله های تک لایه، تولید پیچیده تر و سخت تری نسبت به لوله های پنج لایه دارند؛ ولی باز هم با وجود این مسئله، انتظار می رود که نهایتا قیمت ها برابر باشد؛ ولی این طور نیست.

با مراجعه به لیست قیمت شرکت های تولید کننده خارجی مشاهده شد که قیمت لوله های تک لایه نوع PEX-b یا PERT-b از انواع لوله های پنج لایه، کمی پایین تر است و این جای تعجب دارد که چرا لوله های تک لایه که در همه جای دنیا از قیمت پایین تری برخوردار هستند؛ در ایران بسیار گران تر از سایز لوله ها به فروش می رسند؟

.

.

با وجود اینکه با همین سند اختلاف قیمت می توان به علت استفاده از لوله های تک لایه به جای لوله پنج لایه در پروژه های عظیم جهان پی برد؛ ولی برای اطمینان از این موضوع با چند شرکت بزرگ تولید کننده لوله در جهان مکاتباتی صورت گرفت.

جالب است بدانید پاسخی که از این شرکت ها دریافت گردید با نتایج بررسی دفتر فنی مهندسی کالانیز مطابقت داشته و در تضاد با ادعاهای برخی از تولید کنندگان لوله های تک لایه در ایران بوده است.

شرکت فرانکیشه (Fraenkische) آلمان و شرکت امی تی (Emmeti) ایتالیا، استفاده از هر دو نوع لوله را برای سیستم گرمایش از کف بلامانع دانستند (همانطور که اشاره شد هر دو نوع از این لوله ها پاسخگوی نیاز سیستم گرمایش از کف هستند) و جالب است که شرکت والسیر (Valsir) ایتالیا لوله های پنج لایه را مناسب تر دانست.

اما در میان پاسخ های دریافتی، پاسخ آقای اشمیت (Schmit)، مدیر فروش شرکت فرانکیشه (Fraenkische) آلمان جالب تر از دیگر شرکت ها بود. ایشان اعلام کردند که:

"در مکانی که فشار سیستم به شما اجازه می دهد، می توانید از لوله های تک لایه نوع PEX و PERT جهت کاهش هزینه ها استفاده نمائید و در صورتی که فشار سیستم بالا باشد؛ تنها باید از لوله های پنج لایه استفاده شود."

لذا در نتیجه و در پاسخ به سوال اصلی؛ یعنی کدام نوع لوله برای سیستم گرمایش از کف مناسب تر است؟ باید گفت که هر دو نوع لوله از نظر فنی پاسخگوی نیاز سیستم گرمایش از کف هستند و شاید قیمت، تنها وجه تمایز این لوله ها باشد.

در پایان باید گفت، جای تاسف دارد که لوله های تک لایه در ایران با وجود کارایی بالا و به دلیل عدم شناخت فروشندگان و مجریان آن در کشور و همچنین سیستم بازاریابی و فروش نادرست تولید کنندگان آن، کمتر مورد استفاده قرار گرفته و تولید کنندگانی که با مشقت موفق به تولید آن شده اند؛ از لحاظ میزان فروش، از جایگاه به مراتب پایین تری نسبت به تولیدکنندگان پنج لایه برخوردار هستند.

۶ نظر

مرتضی رسول زاده

۱۳۹۹/۱۰/۲۶ - ۲۳:۳۱:۳۳

با سلام اولین باری که گرمایش از کف رو کار کردیم لوله ی پنج لایه ای فکر کنم نبود سال ۷۹ بود که از شرکت پایپکس اومدن و همکاری کردیم و با لوله تک لایه انجام دادیم و هنوز هم استفاده میشه بخاطر نوسانات قیمت روی به تک لایه اوردیم واما مشکل دقیقا همین متن عالی شما در مورد قیمت بالای این لوله ها بود حال با این وجود هیچ اقل سلیمی از این نوع لوله استفاده نمیکنه مگر اینکه مقروم به سرفه باشه که فعلا نیست من به عنوان یک مجری هم میتونم پیشنهاد بدم وهم قانع کنم اما قیمت این اجازه رو فعلا نمیده.
ممنون از توضیحات شما .

calaniz

سپاسگزارم. موفق باشید.

مراد فرهمند

۱۴۰۱/۰۳/۰۸ - ۰۸:۲۰:۴۳

درود بر شما
بسیار عالی و آموزنده بود.
موفق باشید.

calaniz

سلام و درود
ممنون از لطف و بزرگواری شما

یاسر قربانی

۱۴۰۱/۰۳/۰۹ - ۱۳:۰۱:۰۸

سلام و درود
بنده گلخانه دار هستم و از سیستم گرمایش کف برای تامین گرمایش استفاده میکنم از سال 95 و جالب اینه که لوله پلی اتیلن 10 بار معمولی استفاده کردم و لوله ها داخل بتن نیستن امسال می‌خوام بتن بریزم روش مرسی بابت اطلاعات

calaniz

سلام و درود
موفق باشید.

کیهان لطیفی

۱۴۰۱/۰۵/۲۰ - ۱۳:۴۴:۳۸

سلام از لوله پنج لایه PERT.AL.PERT برای گرمایش استفاده کرد فروشگاه لوله واتصالات دارم باتشکر

calaniz

سلام و درود
بله. از تمام انواع لوله پنج لایه می توان در گرمایش از کف استفاده نمود.

کیهان لطیفی

۱۴۰۱/۰۵/۲۰ - ۱۴:۱۸:۵۱

جناب منظور گرمایش کف ساختمان

یوسفی

۱۴۰۱/۰۸/۲۳ - ۱۲:۳۷:۵۶

سلام خسته نباشید. برای لایه ی رویه ای pert خوبه استفاده بشه یا pex??

calaniz

سلام و درود
ممنون از پیامتون. متاسفانه متوجه منظورتون نشدم. اگه منظورتون اینه که تک لایه پکس خوبه یا Pert؟ خدمتتون عرض کنم که برای گرمایش از کف با توجه به دمای پایین آب، خیلی فرق نداره.
اگه سوال دیگه ای هم داشتید می تونید با شماره های زیر تماس بگیرید:
09903939349 و 02166153263